Μονή Παναγίας Κεράς ή Καρδιώτισσας
50 χλμ. νοτιοανατολικά του Ηρακλείου, λίγο πριν από το χωριό Κερά.
Η αρχαιότερη μνεία του ονόματος της Μονής είναι σε έγγραφο του 1333, εποχή κατά την οποία αποτελούσε φέουδο του Λατινικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Ενδεχομένως η ίδρυσή της συνδέεται με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που βρίσκεται σήμερα στο Ναό του Αγίου Αλφόνσου στο Εσκουιλίνο της Ρώμης και αποτελούσε κατά την παράδοση έργο του Αγίου Λαζάρου, μοναχού και αγιογράφου του 9ου αιώνα. Πρόκειται για εικόνα της Βρεφοκρατούσας, η οποία κρατά το βρέφος Ιησού στην αριστερή αγκαλιά της, πάνω στην καρδιά, γι’ αυτό ονομάστηκε και Καρδιώτισσα.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας μεταφέρθηκε κατά τη διάρκεια της Εικονομαχίας στην Κωνσταντινούπολη, αλλά επέστρεψε μόνη της πίσω. Έγινε άλλη μία προσπάθεια μεταφοράς, κατά την οποία μάλιστα δέθηκε με αλυσίδα σε μαρμάρινο κίονα, αλλά και πάλι επέστρεψε, δεμένη πάνω στον κίονα που εκτίθεται σήμερα στο προαύλιο της Μονής. Την περίοδο της Ενετοκρατίας η εικόνα κλάπηκε από έναν έμπορο κρασιού και μεταφέρθηκε στη Ρώμη, για να αντικατασταθεί στη συνέχεια από άλλη εικόνα, η οποία θεωρείται σήμερα εξίσου θαυματουργή. Ακόμα και αυτή κλάπηκε το 1982 από αρχαιοκαπήλους.
Στη διάρκεια της Κρητικής Επανάστασης (1866-1867) η Μονή υπήρξε ορμητήριο Κρητών επαναστατών.
Από την αρχική, φρουριακού χαρακτήρα μονή, η οποία είναι αφιερωμένη στη γέννηση της Θεοτόκου, διατηρείται σήμερα μόνο το καθολικό, που παρουσιάζει τέσσερις οικοδομικές φάσεις. Ο αρχικός μονόχωρος Ναός της Παναγίας χρησιμοποιείται σήμερα ως ιερό βήμα και χωρίζεται από τον υπόλοιπο χώρο με τέμπλο.
Ο αρχαιότερος τοιχογραφικός διάκοσμος διατηρείται στο χώρο του σημερινού ιερού. Κάτω από την Βρεφοκρατούσα της κόγχης παριστάνονται οι Συλλειτουργούντες Ιεράρχες και στα πλάγια του θριαμβικού τόξου ο Ευαγγελισμός. Στην καμαρωτή οροφή του αρχικού ιερού εικονίζεται η Ανάληψη και στην υπόλοιπη οροφή αναπτύσσεται κύκλος με σκηνές από τον βίο της Θεοτόκου. Η τεχνοτροπία είναι χαρακτηριστική για τις πρώτες δεκαετίες του 14ου αιώνα και συνδέει τη ζωγραφική αυτή με την περιοχή της Μακεδονίας.
H Παναγία Κερά ή Καρδιώτισσα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μοναστηριακά συγκροτήματα της Κρήτης και υποδέχεται καθημερινά πλήθος επισκεπτών.