Μονή Οδηγήτριας Γωνιάς
Έξω από την κωμόπολη Κολυμπάρι, 25 χλμ. δυτικά των Χανίων.
Το καθολικό της Μονής Παναγίας Οδηγήτριας Γωνιάς κτίστηκε και τοιχογραφήθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα στον αρχιτεκτονικό τύπο του μονόχωρου καμαροσκέπαστου. Επεκτάθηκε προς τα δυτικά και τοιχογραφήθηκε από έναν άριστο ζωγράφο του β΄ μισού του 15ου αιώνα με παραστάσεις όρθιων αγίων, σκηνές από τον ευαγγελικό και τον θεομητορικό κύκλο και την παράσταση της Κλίμακας του Ιωάννη. Κατά τον επόμενο αιώνα προστέθηκε ένα ακόμη κλίτος προς νότο και ανοίχτηκε τοξωτό άνοιγμα επικοινωνίας στην ανατολική πλευρά.
Στις αρχές του 17ου αιώνα οι μοναχοί Βλάσιος ο Κύπριος και Βενέδικτος Τζαγκαρόλος, μετά από θαυματουργική εύρεση εικόνας της Παναγίας, σύμφωνα με την παράδοση, έκτισαν τη νέα μονή στη σημερινή θέση, σε μικρή απόσταση ανατολικά της αρχικής μονής, που σήμερα βρίσκεται σε ερειπιώδη κατάσταση. Λόγω της μεγάλης κλίσης του εδάφους κατασκεύασαν υπόγειους, θολωτούς χώρους και δημιούργησαν το επίπεδο πάνω στο οποίο κτίστηκε το κυρίως συγκρότημα. Αν και η οργάνωση του συγκροτήματος ακολουθεί τις αρχές της ορθόδοξης μοναστηριακής παράδοσης, στα επιμέρους αρχιτεκτονικά στοιχεία κυριαρχούν οι αρχές του Δυτικού Μανιερισμού.
Το τρίκογχο με τρούλο καθολικό είναι κτισμένο στην ανατολική πλευρά της αυλής. Κατά το 19ο αιώνα προστέθηκαν πλάγια παρεκκλήσια, νάρθηκας και υψηλό κωδωνοστάσιο. Ο ναός διασώζει το αρχικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα με εικόνες του ζωγράφου Παρθενίου και άλλων, ενώ στους τοίχους και τα παρεκκλήσια υπάρχουν και άλλες εικόνες της Κρητικής Σχολής. Ιδιαίτερα φροντισμένη είναι η Τράπεζα στη βορειοανατολική γωνία της μονής και το Ηγουμενείο στη νοτιοανατολική.
Στο σκευοφυλάκιο στη νότια πτέρυγα εκτίθεται μια σημαντική συλλογή φορητών εικόνων από το 14ο αιώνα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται σημαντικά έργα του εργαστηρίου του Ανδρέα Ρίτζου και των ζωγράφων Ησαΐα, Κωνσταντίνου Παλαιοκαπά, του ιερομονάχου Νείλου, του Κωνσταντίνου Σγουρού, του Γεωργίου Στάη και άλλων. Επίσης εκτίθενται άμφια, σταυροί ευλογίας, και ένα αντιμνήσιο του Κρητικού Πατριάρχη Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η βιβλιοθήκη της μονής με ένα μεγάλο αριθμό παλαίτυπων βιβλίων και μερικά χειρόγραφα που χρονολογούνται από τον 17ο έως τον 19ο αι.
Τηλ.: +30 28240 22281